I dag, onsdag
29. mai 2013, har eg bestemt meg for å starte publisering av romanen ”Til minne
om Linda” som framhaldsforteljing på adressa www.bloggforteljing.no. Om han finn
fram til eit publikum, vil eg seinare publisere han i papirformat.
Fredag kveld
(25. mai) høyrde eg ei av Gunnar Danbolt
sine forklaringar om skilnaden mellom renessanse og barokk: Renessansen var oppdaginga
av perspektivet, sa han. Betraktaren stilte seg utanfor, let att det eine auget
og såg verda som i ei traktform der alt vart ståande i relasjonar til alt anna:
Nærare eller lenger ifrå, større eller mindre, lyssett eller løynd i
skyggeparti.
Barokken hadde
ei heilt anna tilnærming, sa han. Han fortalde om kyrkjekonsertar der kor og
solistar sto rundt langs vegger og på galleri, orgelet fekk sin naturlege plass
attarst i kyrkjeromet og publikum sat midt inne i musikken. I barokken gjekk betraktaren
inn i si tid og stilte seg open for inntrykk frå alle kantar på ein gong, sa
han.
Eg tenkte: Han
peikar på ein pendelgang som har gått gjennom heile kulturhistoria. Han kunne
like gjerne snakka slik om klassisisme og romantikk, eller modernisme og denne nye
epoken som truleg ikkje vil få noko namn før alle me som flyt rundt i han er
borte. Renessansekunstnaren som kneip att det eine auget knekte og fotokamerakoden,
sa Danbolt, den som dominerer vår eiga tid så veldig at det kan vere vanskeleg
å hugse at det finst andre måtar å betrakte på.
Eg tenkte at der
gav professoren forklaringa på mitt eige problem med denne forteljinga:
”Til minne om
Linda” har ikkje eitt gjennomgåande perspektiv,
den let ikkje forteljar eller lesar kvile i visse om kva som er nært eller fjernt,
stort eller lite, lyst eller mørkt, skuldig eller indifferent. Det er ei
forteljing om ein by, om eit mylder, om samanhengar som den einskilde ikkje har
oversyn over men som likevel kjem til uttrykk som hendingar. Eg gav forteljinga
titel etter ein av dei viktigaste karakterane, ein av dei som eg sit att med
sterkast kjensler for, men eg er ikkje
sikker på om det er henne eg sjølv kjem til å hugse best. Det kan like gjerne
vere dotter hennar, Ingrid, eller den uttrykkslause politimannen Mark S. Mekhar
som seier at det er monoteismen som har ført oss – jødar, grekarar og araberar
– inn i den umoglege tankefella at alt kan tenkjast inn i trekanta format, at
alt har ein essens – og at ein dermed berre treng leite i tre hjørne. Det fins
seksten sortar sanning, seier han.
Nokon har
likevel bede meg om ein leietråd for
ikkje å gå vill i mylderet. Då seier eg: Fylg forteljaren si eiga rørsle frå
utanforståande betraktar til ein som gir etter for røynda, sprenger seg ut av tankefella og går inn i si
tid.
Frå fredag 31.
mai vil eg publisere eit avsnitt kvar måndag, onsdag og fredag til alt er fortalt
ferdig den 20. desember i år..
Til avsnitt 1
Omslagsbiletet
Det var ein oktoberdag i 2010, ein sundag i vakkert haustver i Fjellveien i Bergen. Det var mange folk der, kjende og ukjende. Me gjekk vel alle og kjende på det siste lyset frå den varme årstida, på at myrkret og regnet og kulda skulle ta over og jage oss inn i tronge hus og snevre sirklar og tunge tankar.
Nett då sola skulle til å søkke seg ned i disen attom Løvstakken kom me fram til Fritz Røed sin skulptur "Vårfornemmelse".
Det var eit utruleg syn som møtte oss der. Den glade, optimistiske og naive skulpturen som sto der for å fortelje at våren vil kome og at livet vil ta seg opp att, vart kjærteikna av den sola som visste at ho var på tapande lag, at når ho vart borte om nokre få sekund kunne det ta veker og månader før ho kom att. Det var slutt. Ho hadde vore der sia ho delte gleda med den tynne jentekroppen. Ho hadde kanskje og tulla kleda i ein bylt på hovudet og smoge seg i vatnet for fyrste gong. Men no var det slutt.
Det var slutt.
Det var det som hadde vore.
Men det var denne påminninga og, som sto der. Det kan bli storm og det kan bli kaldt. Men gje aldri opp.
Det var det som hadde vore.
Men det var denne påminninga og, som sto der. Det kan bli storm og det kan bli kaldt. Men gje aldri opp.
Linda er borte. Men det ho sette att etter seg i byen her er fanga av Fritz Røed når du ser verket hans om ettermiddagen den siste godverssundagen i oktober.