onsdag 14. august 2013

33: Dag 12 kl 12:05 - Gravferd

            (Samandrag til no)
Heller ikkje i Døden er folk her i byen av eitt slag. Det var ikkje plass for Malin sitt fylgje i kyrkja ved Kulturtorget. Ikkje av di fylgjet var stort – det kom berre tolv personar – men av di det  støtt var så mykje viktig som skulle hende der. Det var berre unntaksvist at det  kunne haldast gravferder der. Malin Meyer vart tilvist plass i Kapell C i eit nytt seremonibygg i ein av forstadane. Mot ei ekstra avgift hadde mor hennar klart å kjøpe henne ut av kremeringa og få løyve til tradisjonell gravferd og ein gravplass på ein kyrkjegard ikkje så veldig  langt der ifrå.
Fru Meyer sat saman med mannen sin på fyrste høgre rad. Litt til høgre for dei sat ein annan mann. Like bak henne sat chilenaren.
Dei ni andre sat langt bak, dei fleste på venstre side. Faadumo var der alt. Ho hadde teke av seg skoa og på seg eit skaut, Linda sette seg ved sida av henne. Ho såg at Souhaila og far hennar var der, rådgjevaren på skulen til Malin og eit par andlet frå administrasjonen i Cosy Lamps. Dei to siste kjende ho ikkje, dei sat kvar for seg og såg ned.
Like før seremonien starta kom fire til: Fyrst Max Mekker, så italienaren – og til slutt Kent Karlsen saman med Karina .  Linda kjente at ho ikkje vart lam. Eg vert sterkare av å angripe, tenkte ho. Faadumo har rett – det er redsle som er farleg. 
Men ho fekk ikkje med seg eit ord av seremonien. Ho sat og såg auga til Sander for seg, om att og om att dei siste sekunda før dei brast. Du skulle verne meg, sa dei. Du skulle ikkje vere der ute og la deg bli slått, du skulle ikkje la deg presse av vegen, du skulle ikkje vore redd for Kent Karlsen. Ho såg auga breste og kjende den siste svake pusten svinne ut til ingenting mot andletet sitt. Ho såg Malin Meyer på golvet under arbeidsbordet med dei same auga: Du skulle verna meg.
Mannen som sat til høgre for mora til Malin Meyer var den einaste som la ned krans.
Eg møtte deg aldri før no. Eg miste deg før eg hadde fått deg, sa han.
Nokon gret.
Så kom musikk. Det var ikkje nokon musikar å sjå, det var opptak – ein eller annan stad var eit musikkanlegg.  Chilenaren og mannen til mora reiste seg og stilte seg på kvar si side av kista. Dei to frå gravferdsbyrået som hadde stått i døra då dei kom, skunda seg fram og stilte seg attom dei. Han som hadde lagt ned krans reiste seg nølande og gjekk mot kista, det såg ikkje ut til å kome fleire. Det var jo vanleg med seks berarar. Han freista feste eit spørjande blikk på stefaren til Malin Meyer, men denne såg bort. Det bygde seg opp til ein pinleg situasjon. Då spratt Max Mekker opp, stilte seg bak stefaren og peikte han som la ned krans bort til plassen attom chilenaren.
Så gjekk dei langsamt ut av kapellet, til den ventande likbilen.
Då mannen frå gravferdsbyrået slo døra stillferdig att, sa han høgt nok til at alle dei som stod  i rekka attover kunne høyre det at dei ville vente eit par minutt  slik at dei som ville køyre med i kortesje til kyrkjegarden kunne rekke å hente bilane. Kent Karlsen og Karina  såg på kvarandre og på klokkene sine og sa at det kunne dei diverre ikkje. Italienaren sa det same. Dei tok Faadumo med seg og.
Far til Souhaila  kom bort til Linda og bukka og spurde om han og dottera kunne køyre med henne. Chilenaren høyrde det og sa at han heller ikkje hadde  bil. Men eg har berre ein tosetar, sa Malin. Eg har plassar, sa han som hadde lagt ned krans. Då kan du køyre med meg? Sa Linda til chilenaren. Og slik vart det.
Eg heiter Linda, sa ho då den vesle kortesjen til sist kom i rørsle. Ein likbil, ein liten tredørs personbil med mora og stefaren til den døde, ei stasjonsvogn med han som la ned krans, Souhaila og faren, ein politibil med Max Mekker utan assistent – og så varevogna frå AS Reint & Rimeleg
Eg kjende verken Malin eller familien, sa ho. Eg berre tykte det var så fryktelig.
Eg kjende henne – ho passa barnebarnet mitt, sa han. Ho var snill – alt for snill – ho sa aldri nei til noko. Ho skulle ikkje vore der – ho skulle vore på skulen. Eg tykte så synd i henne. Eg tykkjer så synd i mor hennar. Det veltar opp så mykje sorg i meg. All mi eiga sorg kjem opp att og -  alle de unge døde i min eigen by. Eg kjenner skuld. Eg heiter Olave Mario de la Polvora.
Ho såg på han, ho hugsa kva Arnt Helge hadde sagt då han såg biletet av han: Snill mann.
Eg trur du var og snakka med dei utviklingshemma på Cosy Lamps? Sa ho.
Ja? Korleis veit du det? Eg trur ein av dei såg kven som skaut.
Det trur eg og – nei, eg trur eg veit det! Sa ho, og så fortalde ho om hendinga då telefonen forsvann i akvariet.
Men – kven var det han såg bilete av? Sa Olave Mario oppspilt.
Eg er ikkje sikker. Det kan ha vore Kent Karlsen – eller det kan ha vore kven som helst i den bakre delen av bussen du køyrer kvar morgon.
 Ho rakk å fortelje han kort om Kent Karlsen, Sander og seg sjølv før dei var framme ved kyrkjegarden.
Kista vart sett på ei tralle, presten og gravferdsagenten gjekk føre og det vesle fylgjet gjekk attom tralla med kista.  Dei song – to, tre spede kvinnerøyster og noko knapt høyrleg mannsmummel song om barnehender. Linda vart overmanna av tårer og måtte slutte. Mor til Malin Meyer gret og. Olave Mario de la Polvora  stod og togg  på kjenslene sine og heldt dei under lok. Dei var alle sterkt rørte.
Etterpå såg Fru Meyer på mannen sin. Han kremta og sa at dei hadde stelt til ei lita minnestund i bydelshuset men det passa vel ikkje for nokon. Eg vil gjerne kome, sa Linda Dahlin Loe. Souhaila og eg vil gjerne, sa far til venninna. Chilenaren sa ikkje noko, men alle såg ut til å ta for gitt at han skulle bli med. Han som hadde lagt ned krans sa: Kan eg få lov? Stefaren til Malin Meyer såg bort. Mor hennar såg ned og sa stille: Javel.
Dei køyrde ikkje i kortesje til bydelshuset. Chilenaren køyrde med Linda nå og – dei fekk høve til å snakke meir om kva dei hadde funne ut, kvar på sin kant.
Dei må kunne klare å få fram att det biletet – så me kan vise det til han ein gong til! Sa chilenaren.
Kona hans, Carmen, hadde førebudd minnestunda i  bydelshuset. Ho hadde dekka tre langbord med plass til ti gjester ved kvart. Olave Mario foreslo med låg røyst at alle ni skulle setje seg ved same bord i staden for å spreie seg. Dei kviskra til kvarandre: Kaffi eller te?  Ver så god – snittar – takk takk, eg har hatt lunsj....  Så åt dei berre, utan at nokon sa noko.
Han som hadde lagt ned krans reiste seg etter ei stund. Eg veit ikkje om det passar seg, sa han. Men eg vil så gjerne få takke for at eg fekk lov å kome. Eg heiter Richard Ruge. Eg visste ikkje at eg var far til Malin før......  Eg hadde vel ikkje fortent å få vite det..... Eg vil gjerne be om orsak om eg har vore – om eg har gjort noko – eller ikkje gjort - eg veit ikkje kva eg skal seie. Men eg syrgjer over eit barn eg aldri har møtt. Kan eg vere til nokon som helst hjelp – ja – eg veit ikkje – men eg vil gjerne. Han tidde. Så sa han: Ja ja. Eg ville no berre..... Og så sette han seg att.
Ingen andre sa noko på ei god stund.
Kvifor er ikkje fleire her? Sa Olave Mario de la Polvora lågt etter ei stund. Ingen frå skulen, ingen frå arbeidsplassen, berre dykk frå naboar og vener – han såg på Souhaila og faren, og heldt fram: Ho hadde aldri gjort noko gale – aldri, i heile sitt liv, eg er sikker! Og no er ho bare borte – og ingen syrgjer. Bare åtte – nei, ni..
Det vart stille att. Linda kjende ein trong til å snakke. Ho visste heller ikkje om kva. Men trongen vart så sterk at ho reiste seg og sa:
Kjæraste fru Meyer. Eg har berre møtt deg ein gong, men då kjende eg så sterkt at me treng kvarandre. Nokon drap barnet ditt. Malin er ikkje meir, ho kan aldri kome heim att. Men ho kjem til å vere i deg netter og dagar i all tid – eg veit det, for eg har ein gut som kjem til meg. Han ser på meg med auger som seier: Du skulle verne meg! Og eg har ikkje svar å gje han. Eg kjenner skulda som eit fjell av bly over meg – men  eg veit at han som tok det vesle livet ikkje kjenner seg skuldig på ein plass. Malin - - -  til no er det berre han som gjorde det som veit sikkert kven som drap Malin. Men det kjem til å kome fram  – du kjem til å få svar på kva og kvifor. Ingen av oss kjem til å forstå det. Men det vert meir konkret, det du må leve vidare med.
Ho stod og togg på underleppa ei stund. Så sa ho: Malin har rett til at det vert ein dom. Som seier kva, kvifor – og kven.
Ho sette seg att. Ingen sa noko no heller. Olave Mario de la Polvara bøygde seg fram og klappa henne på handa, kona hans såg på utan å vere på vakt. Souhaila sa – utan å reise seg: Malin var den som lærte meg språket her. Ingen var så snill som ho. Ingen såg henne. Men ho såg alle dei som ikkje hadde det så lett.
Og: Ho var ein frykteleg Toro! Sa Olave Mario, og endeleg kunne den tunge stemninga lette litt. Han fortalde om korleis Malin hadde gjort hans vesle soneson – vesle Nieto – til ein stor tyrefektar som kunne meistre den grufullaste oksen som nokon hadde sett – sjølvaste Malin Toro Meyer.
Det sprakk litt – det kom låge, kvardagslige ord på kryss og tvers over langbordet. Det vart spurt om tyrefekting i Chile, kona til Olave Mario fortalte om då den kvinnelege tyrefektaren Conchita Cintrón vart svimeslått av oksen og boren ut i sjukestova, men nekta å gje seg då ho kom til seg sjølv, gjekk inn att i ringen og drap oksen med sabelen – før ho fall saman på ny.
Dei braut opp etter ein times tid, men vart ståande. Olave Mario snakka med faren til Malin, Linda snakka med Souhaila og faren, Carmen snakka med fru Meyer. Før Linda gjekk, kom Fru Meyer bort til henne og tok henne i handa og sa: Tusen takk for at du kom, det var uventa.
Me treng kvarandre, sa Linda.
Ja, sa Fru Meyer.
Her er telefonnummeret mitt.
Takk.

Utanfor ringde Linda til Ingrid, utan å få svar. No vart ho uroleg. Skulen var slutt – det var ingen grunn til at ho ikkje skulle svare no. Ho sende ein SMS: Har vore i gravferda – må levere bil på jobb – kjem heim etterpå – ring meg! Ho køyrde inn til byen att. Det var radio i bilen. Der høyrde ho at det var slått terroralarm i byen. Det var funne skarpe våpen ved moskeen – det var sett i samanheng med ein serie av drap. Ho høyrde – og ho høyrde ikkje. Merksemda hennar var hos Ingrid. 




Ingen kommentarer:

Legg inn en kommentar