Eg trur at den uttrykkslause
utsjånaden til Mark S. Mekhar er ei slags kappe han trekkjer på seg for å verte
usynleg, for inni er han verken kald eller upåverka. Han kvilte ikkje dei
fyrste dagane, han sette seg ikkje ned for å skrive ut notat frå avhøyr eller
observasjonar, han fór vidare frå den eine undersøkinga til den neste.
Fengselet låg i toppetasjen i Politihuset. Etter avhøyret med Reinhardt Skjetne
tok han heisen forbi kontoretasjane og heilt ned.
Det var ganske fint
vêr utanfor, kaldt og tørt, men med ein slags dis som la eit mystisk lys over
byen. Han stod stille ei stund og såg på himmelen. Eg trur ikkje han stod og
tenkte, eg trur at han stod og venta på at tankar skulle kome.
Det byggjer eg på
noko han fortalde to dagar seinare. Me åt middag saman, på ein indisk
restaurant på venstre breidd. Eg spurde han ikkje ut om han sjølv, intuisjonen
sa meg at det hadde vore til fånyttes. Men eg spurde han ut om India. Me snakka
om mangfaldet, alle språka, folkegruppene, religionane.
Europa har 700
millionar menneske og om lag førti språk. India har 1200 millionar innbyggjarar
og 1650 språk, sa han.
Sjølv hadde han
aldri budd i India, han var «born and bred» i Storbritannia. Han hadde budd og
arbeidd der, på Balkan, i Tyskland og i Nederland og no var han rotfesta i byen
her. Så han var europear. Men han var indar òg. Barndomen sin hadde han hatt i
eit lite, omplanta stykke India i ein by på kanalkysten, Brighton & Hove.
Det var ikkje vanskeleg å vere indar der, dei levde i fred med dei innfødde,
der var raust. Men immigrantane vart aldri britar.
Menneske trekkjer
til seg impulsar frå alt dei har rundt seg, sa han. Meir enn dei veit om.
Tyder ordet sanning
det same i India som i Europa? spurde eg.
Det tok tid før han
svara, så lang tid at eg tenkte han hadde overhøyrt spørsmålet. Men så la han
frå seg bestikket og såg i taket og sa:
Europa og India er
politiske einingar. Men sanning har ikkje noko med politikk å gjere. Sanning er
eit filosofisk omgrep, eller eit kulturelt om du vil. Det gir ei slags meining
å tenkje på Europa og India som ulike filosofiske og kulturelle dimensjonar.
Han tok bestikket
opp att og åt litt til. Eg heldt inne. Eg var spent på kor han ville gå vidare,
eg følte at han var ved kjernen av noko.
Europearane tenkjer
så rørande enkelt, sa han. Dei har berre to slag sanningar. Det eine er
sanningar som dei alt har funne, og som det derfor ikkje er nokon grunn til å
bry seg med. Det andre er sanningar som dei ikkje har klart å finne enno. Der
er dei grenselaust utolmodige.
Kor mange slag
sanningar fins det i den indiske dimensjonen då? spurde eg. Og eg undrar meg
enno over det kontante svaret hans:
Seksten.
Kan hende stod han
berre der og såg på det spesielle lyset på himmelen og venta på at ein eller
fleire av desse seksten sortane sanning skulle søkke ned i han då Rudolf
Steiner kom forbi.
Orsak …, sa
Steiner. De var på pressekonferansen?
Mekhar såg
uttrykkslaust på han. Han hadde ikkje tenkt å la seg intervjue, han hadde ikkje
tenkt å verte ei av desse politikjeldene som fekk skulderklapp og gratis
halvlitrar og positiv omtale av borna sine i retur for detaljar frå
etterforskingsarbeidet.
Eg – eg klandrar meg
sjølv, sa Rudolf Steiner. Eg lét meg bruke av Kent Karlsen på fredag. Eg
tykkjer det er frykteleg å tenkje på at eg kan ha ei slags skuld.
Mekhar nikka.
Har eg det? sa
Steiner.
Eg høyrde ikkje
sendinga, sa Mekhar.
Eg har ein kopi. Eg
tenkte de ville ha det – ver så god.
Det var uvanleg, sa
Mekhar og tok imot ein konvolutt med ein CD inni.
Dette har ikkje noko
med kjeldevern å gjere.
Mekhar nikka.
Han skal ha truga
med å drepe mora til ho jenta. Mora fekk teke opp trugsmålet, og jenta la det
ut på Facebook. Eg var ikkje klar over det før i går. Eg har lagt inn
trugsmålet og på cd-en.
Mekhar nikka.
Han sa at han skulle
drepe henne og at ho sjølv skulle få skulda. Og no er ho død. Og alle
redaksjonane i heile landet kappast om å avsløre at ho hadde skulda sjølv av di
ho hadde slått seg saman med islamske fundamentalistar.
Rudolf Steiner såg
ned, han sparka i restane av brøytekanten. Kan eg hjelpe med noko? sa han.
Den morgonen ved
Cosy Lamps – la du merke til ein søppelbil? sa Mekhar.
Rudolf Steiner
stoppa sparkinga og såg mot himmelen, han tenkte, som om han freista kalle fram
biletet av den fyrste fryktelege morgonen. Han rista på hovudet.
Eg hadde jo all
merksemda retta mot dei eg snakka med. Ein postmann og ein røyrleggjar, ei
dame. Jo
– no kjem eg på at det var ein søppelbil der òg. Der stod ein mann på eit
stigbrett. Han såg på meg – eg trur han venta at eg skulle intervjue han òg.
Såg du sjåføren?
Nei – eg såg jo
berre baksida av søppelbilen …
Kjenner du til
Passasjer 81?
Er ikkje det ein
bloggar?
Jau. Ein som har
vore merkeleg i forkant av hendingane dei siste vekene.
Eg har ikkje lese
han – berre sitat frå han. Bibliotekaren les han – det var ho som gav meg
sitata.
Om du les han og
kjem på noko – kan du ringje meg då?
Ja, sa Rudolf
Steiner, og tok imot kortet med namn og telefonnummer.
Mekhar nikka og
gjekk. Han tvilte på om han kom til å få bruk for opptaket av radiosendinga, og
han tvilte endå meir på om han kom til å få bruk for å snakke med Rudolf
Steiner. Han gjekk til fots inn til Kulturtorget og fann fram til
Sentrumsforeininga sitt kontor.
Ei dame sat der. Det
var Karina Burane. Han spurde etter Karlsen utan å seie kven han var, og då ho
spurde om det, sa han berre namnet sitt. Mekhar høyrde svaret hans: «Viss det er endå ein journalist så har
eg ikkje tid.»
Eg er ikkje
journalist, sa han. Ho peikte på ei glasdør, han kunne sjå Kent Karlsen på
innsida.
Ka er det du vil? Eg
er litt oppteken, sa Karlsen med det same Mekhar kom inn.
Kjenner du Randulf
Leirfall?
Karlsen såg ikkje ut
til å reagere spesielt over spørsmålet. Han kneip att munnen, såg fråverande på
Mekhar, såg ut til å skanne minnet.
Er han medlem i
Sentrumsforeininga? spurde han. Kva skal du med han?
Men Reinhardt
Skjetne kjenner du?
Kva faen – du sa du
ikkje var journalist?
Eg er ikkje det. Kor
kjenner du han frå?
Kven er du?
Då tok endeleg
Mekhar fram legitimasjonen sin og sa at han var politimann, og at han ville vete
kor lenge han hadde hatt kontakt med Reinhardt Skjetne.
Eg har aldri verken
sett han eller høyrt om han før eg såg han i avisa i dag!
Korleis leigde du
han då?
Kva er det du
insinuerer?
Du sa du skulle
drepe Linda Dahlin Loe, og no er ho drepen. Korleis gjorde du det?
Du må vere ein
amatør.
Ja. Og du må vere
ein proff. Kan du svare på spørsmålet?
Eg har ikkje noko
med dei hendingane å gjere.
Skulle du gjere det
på ein annan måte?
Klagar du meg for
mord?
Ikkje formelt. Ikkje
enno. Så du har ikkje rett på advokat, om det er det du tenkjet på. Har
advokaten din fått svar frå Fylkesnemnda forresten?
Saka er utsett. På
grunn av det som hende.
Korleis hadde du
tenkt å drepe henne, sa du?
Eg hadde ikkje tenkt
å gjere noko – det var berre ein talemåte.
Du skulle bare
skræme?
Ja.
Det skulle Randulf
Leirfall òg. Snodig samantreff.
Kven er det?
Han som drap Malin
Meyer.
Ho forfylgde meg.
Freista øydeleggje alt for meg.
Aha. Synd på deg.
Fyrste dag eg gjorde
forsøk på å kome heim att til byen her, etter at ho hadde gjort det umogleg for
meg å leve her – fyrste dagen! Så var ho på meg att. Spreidde gamle skuldingar
som eg beviseleg var frikjend for i retten!
Difor måtte du drepe
henne?
Eg ville aldri gjere
henne noko vondt. Eg vedgår at eg ville skræme henne, få henne til å reise vekk
att, få henne til å la meg vere i fred. Men aldri ville eg gjere henne noko
vondt.
Aldri?
Aldri!
Så du skulle slutte
med det då? Eg har no sett ei bunke med legeerklæringar på kva du har gjort
før?
Det er løgn!
Seier du at eg lyg?
Legane laug! Og
Linda laug. Det var ikkje meg. Eg slo aldri. Eg slår ikkje kvinnfolk. Ho var
sjølvskadar, ho gjekk på dører, hø køyrde villmann. Eg måtte passe på henne.
Til takk fekk ho meg eit heilt år i fengsel!
Pussig at ho slutta
å gå på dører så snart du var bura inne?
Det tvilar eg på. Ho
måtte berre slutte å skulde på meg så lenge.
Kva gjorde du med
Faadumo Awale Samakab?
Kven er det?
Ikkje spel teater!
Å – ho negerdama som
kokte kaffi her? Me kunne ikkje ha henne. Det er betre at slike folk går på
trygd om dei absolutt skal vere i landet her. Arbeide kunne ho ikkje.
Men overliste deg
kunne ho? Det var ho som fann ut kor du hadde gøymt dottera til Linda Dahlin
Loe?
Pøh – ho kunne ikkje
ein gong halde styr på telefonen sin. Eg hadde ikkje gøymt jentungen – eg hadde
berre køyrt henne til bestemora.
Bestemora?
Ja. Ho kalla mor mi
for bestemor då me budde saman.
Og jenta vart så
glad for å få besøke bestemora at du måtte låse henne inne i kjellaren?
Du kjem ingen veg
med dette!
Kva tid var siste
gong du såg Faadumo Awale Samakab i live?
Ho fantegjekk frå
jobben her på fredag ettermiddag.
Kven slo henne
helselaus og brekte beinet hennar?
Var ikkje det han
der Skjetne?
Leigemordaren din?
Høyr her – eg har
ingenting med det å gjere, seier eg!
Kven køyrde henne
bort til Reint & Rimeleg?
Det kan vel ikkje eg
vete? Ho gjekk vel?
Med brekt bein? I
ørska etter mange og harde slag mot hovudet?
Han banka henne vel
der borte!
Takk for praten så
langt.
Skal du ikkje spørje
om muslimane?
Kva for muslimar?
Dei som gjekk til
åtak på mor mi. Dei som Linda hadde alliert seg med.
Nei.
Å nei – det er jo sant:
Du er vel òg på lag med dei. Du er vel sjølv muslim?
Farvel.
Fy faen. Kjem det
ein journalist til, så skal eg snakke med han likevel!
Til avsnitt 69
Nye avsnitt kvar mandag, onsdag og fredag.
Boka er no i sal
Ingen kommentarer:
Legg inn en kommentar